1. Một số điều cơ bản về bệnh dại
Bệnh dại lây truyền từ động vật sang người, do virus Rabies thuộc giống Lyssavirus, họ Rhabdoviridae gây nên. Thời kỳ ủ bệnh vào khoảng 1 - 3 tháng, đôi khi có thể là 1 tuần hoặc 1 năm tùy theo các yếu tố như: lượng virus xâm nhập vào cơ thể, nơi virus xâm nhập,...
Triệu chứng chung khi mắc bệnh là sốt cao, ngứa ran, nóng rát, châm chích ở vùng bị tổn thương. Khi virus lan sang hệ thần kinh trung ương sẽ làm viêm tiến triển tại não và tủy sống, kết quả là người bệnh bị tử vong.
2. Chó đã được tiêm phòng dại cắn có sao không?
Nhiều người cho rằng chó đã tiêm phòng dại cắn hoàn toàn không tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm bệnh dại ở người. Tuy nhiên, các bác sĩ cho rằng đây là suy nghĩ hoàn toàn không chính xác. Chính sự chủ quan, lơ là này đã khiến nhiều trường hợp bị mất đi tính mạng một cách đáng tiếc. Bởi lý do sau:
· Không ai có thể khẳng định chắc chắn 100% con chó đã được tiêm phòng không bị lây nhiễm virus gây bệnh dại.
· Hiệu quả miễn dịch ở chó sau khi được tiêm phòng phụ thuộc nhiều yếu tố như: Chấtlượng vắc xin, kỹ thuật tiêm, thời điểm tiêm, số liều tiêm, có tiêm nhắc lại hàng năm hay không…
· Khả năng miễn dịch của mỗi con chó là khác nhau. Có những con chó dù tiêm đủ phác đồ phòng dại nhưng chưa đáp ứng miễn dịch hoàn toàn.
Dù chó đã tiêm phòng dại cắn có sao không thì bạn vẫn cần sơ cứu ngay và sơ cứu đúng cách.
3. Sau khi bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng dại?
2.1. Sơ cứu sau khi bị chó dại cắn
Trước khi tìm hiểu bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng, người bệnh cần biết cách sơ cứu tại chỗ ngay sau khi bị chó cắn. Cách sơ cứu vết thương do chó dại cắn như sau:
- Làm sạch và sát trùng tại vùng bị tổn thương
Vùng da bị tổn thương do chó dại cắn cần được rửa dưới vòi nước chảy, dùng xà phòng diệt khuẩn để rửa trong khoảng 10 - 15 phút. Việc làm này có tác dụng giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng, giảm bớt lượng virus dại xâm nhập vào cơ thể.
Khi rửa cần thao tác thật nhẹ nhàng, tuyệt đối không được chà xát mạnh. Tiếp sau đó hãy dùng cồn 70 độ hoặc dung dịch povidone iodine 10% để sát trùng cho vết thương.
- Cầm máu
Sau khi bị chó dại cắn nếu không chảy máu nhiều thì không cần cầm máu, chỉ nên cầm máu khi đã bị chó dại cắn 10 - 15 phút mà máu vẫn chảy. Cách cầm máu là: đặt lên trên vùng da bị tổn thương một miếng gạc y tế sau đó băng lại.
Trường hợp vết thương chảy nhiều máu, phun thành tia máu thì hãy lấy dây thun quấn quanh vết thương.
3.2. Thời điểm nên tiêm phòng dại sau khi bị chó dại cắn
Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, việc tiêm vaccine phòng dại sau khi bị chó dại cắn cần được thực hiện càng sớm càng tốt. Tiêm vaccine phòng dại trong vòng 6 giờ được xem là tiêm phòng sớm còn tiêm sau 6 giờ được gọi là tiêm phòng muộn. Đây cũng chính là khoảng thời gian tối thiểu để tiêm phòng dại.
Phác đồ tiêm vaccine phòng dại cho từng bệnh nhân, tiêm dạng huyết thanh kháng dại hay tiêm dạng vaccine phòng dại sẽ được bác sĩ tư vấn cụ thể dựa trên mức độ tổn thương, vị trí của vết thương và tình trạng sức khỏe của người cần tiêm phòng.
Ngoài ra, ngoài thời điểm bị chó dại cắn bao lâu thì tiêm phòng, liều lượng chích ngừa cũng sẽ có sự khác nhau tùy theo lịch sử chích ngừa trước đó:
- Với trường hợp bị chó dại cắn nhưng trước đó chưa từng tiêm vaccine phòng dại: cần tiêm vaccine phòng bệnh ngay sau khi phơi nhiễm để ngăn ngừa nguy cơ tiến triển bệnh. Cần tiêm 4 mũi tiêm ở cơ vai, mũi đầu tiêm sau khi bị chó dại cắn, các mũi tiếp theo lần lượt tiêm sau mũi thứ nhất 3, 7 và 14 ngày. Ngoài ra cũng nên tiêm thêm một mũi globulin miễn dịch bệnh dại.
Với trường hợp bị chó dại cắn nhưng trước đó đã tiêm vaccine phòng dại thì cần tiêm 2 mũi ở cơ vai. Mũi thứ nhất tiêm ngay sau khi bị chó dại cắn, mũi thứ hai tiêm sau mũi thứ nhất 3 ngày. Riêng với trường hợp này thì không cần phải tiêm globulin miễn dịch bệnh dại.
Riêng đối với các trường hợp phụ nữ đang cho con bú và đang mang thai nếu bị chó dại cắn thì cần hỏi bác sĩ về việc tiêm phòng vì chỉ bác sĩ mới là người quyết định được lịch tiêm phù hợp. Muốn biết chính xác phác đồ tiêm vaccine phòng dại, bạn nên đến trực tiếp cơ sở y tế ở xã, phường nơi bạn cư trú hoặc các trung tâm tiêm chủng gần nhất để hỏi và nhận thông tin cụ thể.